Thuốc hạ mỡ máu được chỉ định trong trường hợp người bệnh bị rối loạn chuyển hóa lipid máu. Tuy nhiên có những loại thuốc nào trên thị trường và liều dùng, tác dụng phụ nào, dược sỹ Hoàng Mạnh Cường sẽ giải đáp qua bài viết dưới đây.
Nội dung bài viết
2. Top 8 loại thuốc hạ mỡ máu thường dùng2.1. Nhóm thuốc hạ mỡ máu Statin2.2. Nhóm thuốc Resins (thuốc gắn với acid đường mật)2.3. Nhóm thuốc ức chế hấp thụ cholesterol chọn lọc (Ezetimibe)2.4. Nhóm thuốc hạ mỡ máu Fibrate2.5. Nhóm axit béo Omega3 (dầu cá)2.6. Nhóm thuốc hạ mỡ máu từ axit nicotinic (Niacin)2.7. Chất ức chế PCSK9
Cấu trúc HMGCoA reductase.
Đang xem: Thuốc hạ mỡ máu tốt nhất
Statin hoạt động dựa trên cơ chế ức chế HMG CoA reductase, ngăn chặn hình thành cholesterol xấu, làm giảm cholesterol lưu thông trong máu, đồng thời cũng giảm chất béo trung tính triglyceride và tăng một lượng nhỏ HDL cholesterol (tăng mỡ tốt).
Statin thường là nhóm thuốc đầu tiên các bác sĩ chỉ định trường hợp người bệnh bị mỡ máu cao.
2.1.2. Một số loại thuốc thuộc nhóm statin hạ mỡ máu Thuốc trị mỡ máu Atorvastatin (Lipitor): 10-20mg/ngày, liều tối đa 80mg/ngàyThuốc Fluvastatin (Lescol): 20-40 mg/ngày, liều tối đa 80 mg/ngàyThuốc Lovastatin: 20-40 mg/ngày, liều tối đa 80 mg/ngàyPitavastatin (Livalo): 1-4mg/lần/ngàyThuốc Pravastatin (Pravachol): 20-40 mg/ngày, liều tối đa 80 mg/ngàyThuốc điều trị mỡ máu Rosuvastatin canxi (Crestor): 10-20mg/ngày, liều tối đa 40 mg/ngàyThuốc Simvastatin (Zocor): 10-20 mg/ngày, liều tối đa 80 mg/ngày
Ngoài ra, statin cũng được tìm thấy trong các loại thuốc giảm cholesterol khác như:
Lovastatin với niacin (Advicor)Simvastatin với ezetimibe (Vytorin)Atorvastatin với amlodipine (Caduet)2.1.3. Tác dụng phụ
Statin tuy giảm mỡ máu nhanh nhưng cần chống chỉ đinh với trường hợp mắc bệnh gan hoặc đang mang thai. Không nên uống nước ép bưởi hoặc bưởi khi đang trong thời gian dùng thuốc.
Một số tác dụng phụ không mong muốn như:
Táo bón, tiêu chảyChóng mặt, đau đầu, đau bụngViêm cơ, nhược cơ, yếu cơMen gan tăng cao
2.2. Nhóm thuốc Resins (thuốc gắn với acid đường mật)
2.2.1. Cơ chế hoạt động
Chất cô lập axit mật này giúp làm giảm cholesterol trong máu bằng cách loại bỏ LDL cholesterol. Cơ thể sử dụng cholesterol để tiết mật trong quá trình tiêu hóa. Nhóm thuốc này sẽ kích thích cơ thể sản sinh nhiều mật hơn, đòi hòi nhiều cholesterol phải tham gia phản ứng, từ đó giúp:
Giảm cholesterol ở gan và cholesterol trong máuKích thích tổng hợp thụ thể LDL, tăng thải LDL2.2.2. Một số loại thuốc thuộc nhóm nhựa liên kết axit mật thuốc điều trị rối loạn mỡ máu Cholestyramine (Locholest, Prevalite và Questran): 4 -8 g/ngày, liều tối đa 32 mg/ngàyColesevelam (Welchol): 3750 g/ngày, liều tối đa 4375 mg/ngàyColestipol (Colestid): 5 -10 g/ngày, liều tối đa 40 mg/ngày2.2.3. Tác dụng phụ
Khi sử dụng nhóm thuốc resins này cần thận trong với những người gặp vấn đề về gan hoặc túi mật. Các tác dụng phụ không mong muốn:
Táo bón, ợ hơi, ợ nóngKhó tiêuBuồn nôn
2.3. Nhóm thuốc ức chế hấp thụ cholesterol chọn lọc (Ezetimibe)
2.3.1. Cơ chế tác dụng
Các chất ức chế hấp thụ cholesterol có chọn lọc giúp hạ mỡ xấu bằng cách ngăn chặn sự hấp thu từ ruột. Đồng thời, nhóm này còn giúp tăng mỡ tốt. Một trong loại thuốc ức chế hấp thụ cholesterol thường dùng là ezetimibe (Zetia), được phê duyệt lần đầu tiên năm 2002.
Chỉ định: trong trường hợp tăng cholesterol LDL
Liều lượng: 10mg/ngày
2.3.2. Tác dụng phụ
Nên thận trọng với những người bị gan bởi chúng có nguy cơ làm tăng men gan. Một số tác dụng phụ có thể gặp như:
Đau bụng, tiêu chảyMệt mỏi, đau đầu chóng mặtĐau họng, sổ mũi, hắt xìĐau khớp
2.4. Nhóm thuốc hạ mỡ máu Fibrate
2.4.1. Cơ chế tác dụng
Thuốc hạ mỡ máu Fibrates có thể được sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp với thuốc khác. Nhóm thuốc này làm giảm mỡ máu bằng cách kích thích PPAR alpha từ đó tăng oxy hóa các axit béo, tăng tổng hợp enzyme LPL, tăng thanh thải các lipoprotein giàu glycerid. Các thuốc nhóm fibrat cũng làm tăng HLD do thúc đẩy trình diện apoA-I và apoA-II.
2.4.2. Một số loại thuốc hạ mỡ máu nhóm fibratThuốc giảm mỡ máu Gemfibrozil (Lopid): liều thường áp dụng trên lâm sàng: 600 mg/ngày.Thuốc trị mỡ máu cao Clofibrat (Atromid-S): 1000 mg/ngày.Thuốc mỡ máu Fenofibrat (Antara, Lofibra và Triglide): 145 mg/ngày.2.4.3. Tác dụng phụ
Người có vấn đề về thận, bệnh túi mật hoặc gan không nên sử dụng fibrat. Các tác dụng không mong muốn bao gồm:
Táo bón, tiêu chảyĐau bụngĐau đầuChóng mặt
Lưu ý: Khi dùng chung với statin, fibrat có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về cơ.
2.5. Nhóm axit béo Omega3 (dầu cá)
2.5.1. Cơ chế tác dụng
Axit béo omega3 theo toa thường được chỉ định trong giảm mỡ máu, hạ cholesterol là Lovaza, có tác dụng điều chỉnh chỉ số triglyceride ở mức rất cao (>500ml/dL) về ngưỡng cho phép.
Axit béo omega-3 cũng có dạng chất bổ sung nhưng liều lượng thấp hơn.
Xem thêm: Áo Croptop Rộng Tay Dài Chất Lượng, Giá Tốt, Áo Croptop Tay Dài Giá Tốt Tháng 10, 2022 Áo
2.5.2. Tác dụng phụ của nhóm hạ mỡ máu từ dầu cáĐau lưngĐau bụng, ợ hơiCó các triệu chứng giống như cúmPhát ban trên daTăng nguy cơ nhiễm trùng
2.6. Nhóm thuốc hạ mỡ máu từ axit nicotinic (Niacin)
2.6.1. Cơ chế tác dụng
Niacin thường kê theo toa, còn được gọi là vitamin B3, giúp cải thiện cholesterol bằng cách tăng HDL và giảm LDL, giảm chất béo trung tính triglyceride. Khi sử dụng cùng statin, nhóm niacin có thể làm tăng mỡ tốt lên mức 30% hoặc hơn.
Niacin thường dùng cho đối tượng không dung nạp statin.
2.6.2. Một số nhóm thuốc hạ mỡ máu của NiacinNiacor: 100 mg/dL, liều tối đa 1000 mg/ngàyNiaspan: 250 mg/dL, liều tối đa 1500 mg/ngàySlo-Niacin: 500 mg/dL, liều tối đa 2000 mg/ngày2.6.3. Tác dụng phụ
Người bị tiểu đường nên tránh dùng niacin vì có thể làm tăng lượng đường trong máu. Một số tác dụng phụ có thể xảy ra như:
Đỏ bừng mặt, cổNgứa ran bàn chân và chânBuồn nôn, nôm mửaTiêu chảyVàng da, vàng mắtTăng men ganNgứaLoét dạ dày
2.7. Chất ức chế PCSK9
2.7.1. Cơ chế tác dụng
Chất ức chế PCSK9 là một loại thuốc sinh học dùng cho người có chỉ số cholesterol xấu tăng cao. Chúng làm giảm cholesterol trong máu bằng cách nhắm mục tiêu và bất hoạt một loại protein là proprotein convertase subtilisin kexin 9.
Protein đặc biệt này làm giảm số lượng thụ thể có tác dụng giảm LDL trên gan. Khi PCSK9 bị vô hiệu hóa bởi chất ức chế, các thụ thể sẽ được tăng cường để loại bỏ mỡ xấu khỏi máu, từ đó làm giảm mỡ máu.
Chỉ sử dụng PCSK9 khi các chỉ số cholesterol trong máu đặc biệt cao.
2.7.2. Một số loại thuốc hạ mỡ máu nhóm ức chế PCSK9
Năm 2015, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phê duyệt chất ức chế PCSK9 đầu tiên là Praluent (alirocumab) và Repatha (evolocumab). Cả hai đều thuộc dạng thuốc tiêm, là phương án thay thế cho những người không dung nạp được các thuốc hạ mỡ máu trên.
Các nghiên cứu cho thấy cả hai chất ức chế PCSK9 đều có hiệu quả trong giảm cholesterol và cải thiện sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên chi phí khá đắt đỏ (1 năm có thể lên đến 12.000 đô la, tương đương hơn 276 triệu đồng).
2.7.3. Tác dụng phụ
Thuốc mỡ máu nhóm ức chế PCSK9 có thể để lại một số tác dụng phụ như:
Ngứa, đau, sưng tại vị trí tiêmĐau lưngKhó tập trungCảm cúmDị ứng như phát ban
2.8. Sử dụng các loại thảo dược hạ mỡ máu
Có rất nhiều bài thuốc dân gian giúp giảm mỡ máu từ thảo dược đã được sử dụng từ lâu như lá sen, giảo cổ lam, trạch tả, tỏi, nần vàng, actiso…
Người bệnh có thể sử dụng các loại thảo dược này phơi khô, sao vàng sắc nước uống thay trà.
So với sử dụng thuốc tây, việc dùng các loại thảo mộc tự nhiên có nhiều ưu điểm hơn nhờ:
An toàn, không gây tác dụng phụCó thể sử dụng lâu dàiKhông làm tăng lại các chỉ số mỡ xấu như khi dừng uống thuốc tây hạ mỡ máuNguyên liệu dễ kiếm, dễ muaVừa giảm mỡ máu, vừa giảm mỡ gan, bảo vệ gan
3. Hỗ trợ hạ mỡ máu an toàn nhờ sử dụng dược liệu thiên nhiên
Hiện nay, có rất nhiều các loại thảo dược đã được nghiên cứu chứng minh có tác dụng hạ mỡ máu an toàn. Ví dụ như:
Chiết xuất cam Địa Trung Hải: giảm mỡ xấu, tăng mỡ tốt và bảo vệ tế bào gan, giảm tình trạng gan nhiễm mỡ cũng như tăng cường miễn dịch.
Bạn có thể sử dụng các vị thảo dược này để hạ mỡ máu hoặc lựa chọn sản phẩm bảo vệ sức khỏe có sử dụng thành phần này để hỗ trợ làm giảm mỡ máu.